Tháng 9 - Có hẹn với Cua Da

31/08/2025 - 4:50 AMBảo Minh 472 Lượt xem

Cua Da Bắc Giang – Món quà mùa thu từ sông suối miền Trung du

Cuối tháng 9, khi những cơn gió heo may bắt đầu ùa về trên miền trung du, cũng là lúc những người sành ăn ở Bắc Giang lại rộn ràng chờ đợi một đặc sản dân dã nhưng giàu hương vị – Cua Da Bắc Giang. Đây là thời điểm cua đực béo ngậy, chắc thịt, mang đến những mâm cơm thấm đẫm hương vị quê hương.

Mùa cua về trên bến nước

Theo chân những người dân xã vùng ven sông Thương, chúng tôi mới hiểu rằng “mùa cua” đã ăn sâu vào ký ức của bao thế hệ. Cứ độ cuối tháng 9, đầu tháng 10, khi những cánh đồng đã gặt xong, dòng suối trong vắt lại rộn ràng tiếng người bắt cua. Người dân nơi đây gọi vui đó là “mùa cua da” – mùa của những con cua to khỏe, lớp vỏ sần sùi như được bọc một lớp áo chắc chắn.

Cua da thường sống trong hang ven suối, ven sông, hoặc ẩn dưới các hốc đá. Bắt được cua da không dễ, bởi chúng rất nhanh nhẹn. Thế nhưng chính sự kỳ công ấy lại khiến bữa cua thêm phần đáng nhớ. Người dân Bắc Giang tin rằng, cua da chính là món quà mùa thu mà thiên nhiên ưu ái ban tặng cho vùng đất này.

Cua da Bắc Giang – ngon nhất là cua đực mùa thu

Điều đặc biệt khiến cua da Bắc Giang nổi tiếng chính là chất lượng thịt. Vào mùa này, cua đực thường to, béo ngậy, thịt chắc, gạch vàng óng. Khi hấp chín, mùi thơm lan tỏa, vị ngọt của thịt quyện cùng hương quê khiến ai cũng khó lòng cưỡng lại.

Theo kinh nghiệm dân gian, cua cái tuy có gạch nhưng thịt không chắc bằng cua đực. Chính vì vậy, những tay sành ăn thường “săn” cua đực vào mùa này để thưởng thức trọn vẹn hương vị.

Cua cái – ngon đỉnh điểm cuối tháng 10

Nếu như cuối tháng 9 là mùa cua đực chắc thịt, béo ngậy thì đến cuối tháng 10, cua cái Bắc Giang lại bước vào giai đoạn ngon đỉnh điểm. Đây là lúc cua cái bắt đầu mùa sinh sản, bên trong đầy ắp trứng vàng béo ngậy. Khi hấp chín, phần trứng thơm ngậy, óng vàng, cắn vào bùi béo tan nơi đầu lưỡi, tạo nên hương vị khó quên.

Với nhiều người sành ăn, thưởng thức cua cái nhiều trứng vào thời điểm này là một “đỉnh cao” của ẩm thực mùa thu Bắc Giang. Một con cua chắc thịt, phần mai đầy ắp gạch và trứng, vừa ngon vừa bổ dưỡng, khiến cho mâm cơm ngày se lạnh trở nên ấm áp và đủ đầy hơn.

Cách chế biến đa dạng – giữ trọn vị ngọt cua

Người Bắc Giang có nhiều cách chế biến cua da, nhưng ngon nhất vẫn là hấp hoặc nướng than.

• Cua da hấp bia: giữ trọn vị ngọt thanh, từng thớ thịt chắc nịch quyện cùng vị cay nhẹ của bia, ăn một lần là nhớ mãi.

• Cua da rang muối: lớp vỏ giòn rụm, bên trong thịt ngọt thơm, là món nhậu khoái khẩu của nhiều thực khách.

• Cua da nướng than: thơm nức cả một vùng, chỉ cần ngồi bên bếp than hồng, lật trở những con cua vàng ruộm, khói bốc nghi ngút cũng đủ thấy nao lòng.

Những ai cầu kỳ hơn có thể nấu lẩu cua da Bắc Giang – nước dùng ngọt thanh, thêm chút rau rừng, vừa dân dã, vừa đậm đà bản sắc ẩm thực vùng trung du.

Giá trị văn hóa và kinh tế

Không chỉ là món ăn ngon, cua da còn mang trong mình giá trị văn hóa sâu đậm. Với người dân Bắc Giang, mùa cua về giống như một “lễ hội ẩm thực” thu nhỏ. Người đi bắt cua, người bán cua, rồi những bữa cơm gia đình sum vầy quanh nồi cua hấp nóng hổi – tất cả tạo nên một không gian ấm áp, gắn kết.

Hiện nay, nhiều nhà hàng ở Bắc Giang đã đưa cua da Bắc Giang vào thực đơn đặc sản, phục vụ du khách gần xa. Nhờ đó, không chỉ nâng tầm giá trị ẩm thực địa phương mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững cho người dân vùng sông suối.

Sức hút từ một đặc sản quê hương

Ngày nay, khi du khách nhắc đến Bắc Giang, bên cạnh vải thiều Lục Ngạn, mỳ Chũ, thì cua da Bắc Giang cũng dần trở thành cái tên quen thuộc. Món ăn dân dã này mang trong mình nét mộc mạc, giản dị nhưng lại giàu sức hút, khiến bất kỳ ai từng thưởng thức cũng phải lưu luyến.

Tháng 9 sang, mùa cua da lại bắt đầu. Những con cua đực chắc thịt, lớp vỏ sần sùi, vị béo ngậy đang chờ những người yêu ẩm thực khám phá. Với hương vị đặc trưng, giàu giá trị văn hóa, cua da Bắc Giang xứng đáng là niềm tự hào của quê hương, và là món quà mà thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất trung du giàu truyền thống.

???? Nếu bạn là người yêu thích cua da Bắc Giang, hãy bắt đầu lên kế hoạch đặt hàng ngay từ bây giờ. Bởi mùa cua chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, và mỗi năm chỉ có một vụ. Đây sẽ là món quà tuyệt vời để bạn dành tặng gia đình, bạn bè hay chính bản thân mình – một trải nghiệm ẩm thực độc đáo mà chỉ có mùa thu Bắc Giang mới đem lại.